تحقیقات زیادی نشان داده­است که عملکردمحصول در کم­آبیاری معمولی(DI) کمتر از کم­آبیاری بخشی ریشه(PRD) است، به­طوری­که میزان کاهش عملکرد در PRD نسبت به آبیاری­کامل معنی­دار نیست. نیاز است در مدل­های شبیه­ساز عملکرد محصول، این موضوع لحاظ شود. با توجه به اینکه مدل Daisy تنها مدلی است که قادر است شرایط PRD را شبیه­سازی نماید، هدف از این تحقیق واسنجی دو پارامتر عامل شیب­روزنه­ای(m) و تابع اصلاح­کننده وزن ­مخصوص برگ طی مرحله رشد(LeafAIMod) برای گیاه آفتاب­گردان تحت آبیاری PRD در مدل Daisy بود. برای این­منظور مدل براساس اطلاعات دو تیمارPRD  در دو سطح 75درصد (PRD75) و 55درصد (PRD55) در سال 1392 تحت کشت آفتاب­گردان واسنجی و سپس براساس اطلاعات شش تیمار PRD75 و PRD55 با دورهای مختلف آبیاری در سال 1395 اعتبارسنجی شد. مقادیر اندازه­گیری و شبیه­سازی­شده پارامترهای خروجی شاخص ­سطح­­ برگ(LAI)، ارتفاع گیاه(H) و مقدار ماده­خشک(DM) براساس شاخص­های آماری RMSE، NRMSE، R2 و EF با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج حاصل از اعتبارسنجی نشان داد که دو پارامتر واسنجی شده مذکور، با میانگین RMSE برابر با 465/0 cm2/cm2، 4/5 cm و 286/0Ton/ha به­ترتیب برای پارامترهای LAI، H و DM در محدوده­ی قابل قبول بوده­ است و­ اختلاف معنی­داری بین مقادیر شبیه­سازی­شده و اندازه­گیری­شده وجود ندارد. پراکندگی نقاط شبیه­سازی­شده و اندازه­گیری­شده نسبت به خط یک­به­یک نشان داد که مدلDaisy، شاخص­های فیزیولوژیکی گیاه را در روش PRD تحت تنش آبی کمتر، بهتر برآورد نموده­است. هم­چنین هر دو عامل دور آبیاری و میزان تنش آبی در شبیه­سازی با مدلDaisy تأثیرگذار هستند. پیشنهاد می­شود از این روش، برای شبیه­سازی گیاهان تحت آبیاری PRD استفاده شود.

برآورد هدررفت خاک موضوعی مهم در مدیریت آب و زمین می باشد. اغلب اطلاعات هدر رفت خاک برای مهار فرسایش خاک بر مبنای بکارگیری معادله جهانی هدررفت خاک اصلاح شده (RUSLE) می باشد. در این پژوهش مدل RUSLE به عنوان تخمین گر هدر رفت خاک در عرصه های زه کش کوچک با استفاده از داده های رسوب مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا 20 عرصه زه کش دارای آبراهه درجه اول در حوزه آبخیز نیمه خشک تهم چای در شمال غرب زنجان انتخاب شد. عملکرد رسوب عرصه ها بر اساس حجم رسوب جاگذاری شده پشت بندها در خروجی عرصه های زه کش برای دوره آماری 16 سال (1374 تا 1390) اندازه گیری شد. عوامل فرسایندگی باران، فرسایش پذیری خاک، شیب، پوشش گیاهی و عملیات حفاظتی برای هر یک از عرصه های زه کش تعیین شد. هدررفت خاک با استفاده از مدل RUSLE و تلفیق فن سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی بر مبنای نقشه های فرسایندگی باران، فرسایش پذیری خاک، شیب، پوشش گیاهی و عملیات حفاظتی برآورد شد. بر اساس نتایج، میانگین هدررفت خاک براوردی (68/43 تن در هکتار در سال)، 58/6 برابر بزرگتر از میانگین سالانه رسوب (67/8 تن در هکتار در سال) در عرصه های زه کش بود. کارایی مدل برابر 83/6-بود که نشان دهنده عدم توانایی مدل در برآورد صحیح هدررفت خاک در عرصه های زه کش بود. این خطای برآورد مستقیماً به دلیل بیش برآورد عامل های فرسایش خاک در منطقه بود. به نظر می رسد از یک سو عامل های فرسایش پذیری خاک، شیب و عملیات حفاظت خاک نقش مؤثری در بیش برآورد مدل دارند و از سوی دیگر متغیر های دیگری از قبیل شکل شیب و خصوصیات آبراهه در عرصه ها وجود داشته باشند که در تعیین هدررفت خاک در منطقه مؤثر می باشند. این مطالعه گام مهمی در توجه بیش تر به ارزیابی هدررفت خاک در عرصه های زه کش با مدل RUSLE می باشد.

تغییرات در تبادلات گازی و غلظت داخلی (Ci) CO2 در برگهای با سنین مختلف و تحت شرایط متفاوت تنش آبی و مراحل مختلف رشد در گیاه گندم مطالعه شد. با پیشرفت تنش خشکی فتوسنتز خالص (Pn) و هدایت روزنه ای (gs) شروع به کاهش نموده در مرحله پیش پژمردگی (زمانی که برگ مورد نظر علایم اولیه پژمردگی را نشان داد) به طور معنی داری از مقادیر کنترل کمتر شدند و در مرحله پژمردگی قابل رویت (زمانی که برگها فرم ایستاده خود را از دست داده و حالت لوله ای بخود گرفته بودند) به صفر رسیدند. پس از آبیاری گیاهان درجات متفاوتی از ترمیم، براساس سن برگ و درجه تنش آبی، مشاهده گردید. Ci در گیاهان تحت تنش ابتدا یک کاهش جزیی در مرحله پیش پژمردگی نشان داد ولی در مرحله پژمردگی به طور معنی داری از مقادیر کنترل بیشتر شد و پس از آبیاری گیاهان شدیدا کاهش نشان داد. وقتی که آبیاری مجدد تا مرحله پژمردگی شدید به عقب افتاد Pn وgs هیچکدام ترمیم نیافتند و Ci نیز به طور معنی داری در سطح بالاتری نسبت به Ci گیاهان کنترل باقی ماند. میزان کلروفیل برگهایی که به پژمردگی رسیده بودند با کلروفیل برگهای کنترل تفاوت نشان نداد ولی سه روز پس از آبیاری میزان کلروفیل این برگها کمتر از گیاهان کنترل شد. تنش بلندمدت خشکی باعث کاهش معنی دار در سطح کلروفیل برگ گردید. مطالعات فراساختمانی کلروپلاست تغییراتی را در کلروپلاست برگهای پژمرده نشان داد. چنین نتیجه گیری شد که تنش ملایم خشکی فتوسنتز را عمدتا از طریق عوامل قابل برگشت روزنه ای کاهش میدهد اما در شرایط شدیدتر تنش یا در تنش های طولانی تر عوامل غیر روزنه ای نیز مزید بر علت می گردند.

در این پژوهش بررسی عددی روش هایپرترمیا با استفاده از آنتن روزنه­ای مایکروویو در درمان سرطان بافت کبد انجام شده ­است. مدل سازی مسئله در نرم افزار کامسول به صورت متقارن محوری و دو بعدی انجام شده و معادله الکترومغناطیسی با معادله انتقال حرارت زیستی کوپل شده است. همچنین در این مطالعه توزیع دما، تخریب بافت سرطانی، میزان جذب امواج ماکرویوو در بافت کبد و نرخ جذب ویژه (SAR) به صورت عددی بررسی گردید. نتایج نشان داد که آنتن دو روزنه دارای توزیع گسترده­تری از مقدار مایکروویو جذب شده نسبت به آنتن تک روزنه است. توزیع SAR در راستای محور طولی آنتن­ها به تدریج افزایش می­یابد و به نقطه بیشینه خود که مکان قرارگیری روزنه است رسیده و سپس توزیع SAR به سرعت کاهش می­یابد و در انتهای آنتن به کمترین مقدار خود می­رسد. طبق نتایج به دست آمده همچنین تغییرات مقدار دما در بافت کبد به نوع آنتن و عمق نفوذ بستگی دارد و توزیع دما و توزیع SAR روند مشابهی دارند. همچنین آنتن تک روزنه برای تومورهای بیضوی شکل و آنتن دو روزنه برای تومورهای کروی شکل مناسب است.

تندی شیب یکی از مهم ترین عوامل در فرسایش خاک است که در مدل های فرسایش خاک مانند معادله جهانی فرسایش خاک (USLE) و نسخه های آن، به عنوان عامل تندی شیب (S) بیان شده است. اطلاعات کافی در مورد دقت مدل های فرسایش خاک در برآورد عامل تندی شیب در کشت زارهای دیم منطقه نیمه خشک وجود ندارد. بنابراین در این پژوهش، شش کشت زار دیم با شیب متفاوت (8، 11، 15، 18، 20 و 24 درصد) در منطقه نیمه خشک زنجان انتخاب و هدررفت خاک در کرت هایی به ابعاد 5/1 متر ×5/2 متر تحت باران های طبیعی طی دوره یک سال آبی از مهر 1394 تا پایان شهریور 1395 اندازه گیری شد. بر اساس نتایج حاصله، از 82 رخداد بارندگی طی دوره پژوهش فقط 8 رخداد منجر به هدررفت خاک در کرت ها شدند. عامل تندی شیب بر مبنای نسبت هدررفت خاک از زمین مورد نظر به هدررفت خاک از زمینی با شیب 9 درصد اندازه گیری شد و با استفاده از مدل های USLE، RUSLE، USLE-MM و AUSLE برآورد شد. رابطه ای قوی بین هدررفت خاک و درصد شیب کشت زار مشخص شد (92/0=2R). با افزایش درصد شیب، هدررفت خاک به شدت افزایش یافت و مقدار عامل تندی شیب (S) برآورد شده با استفاده از مدل های USLE و USLE-MM به ترتیب 4 و 15 درصد بیش تر بود در حالی که مدل هایAUSLE و RUSLE به ترتیب 13 و 10 درصد کم تر از مقدار مشاهده ای نشان دادند. این مطالعه بیانگر این است که USLE در مقایسه با نسخه های اصلاحی آن مدلی مناسب تر برای برآورد عامل تندی شیب در کشت زارهای دیم منطقه نیمه خشک است.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

مطالعه تغییرات عوامل روزنه ای و غیر روزنه ای محدود کننده فتوسنتز در شرایط تنش خشکی می تواند به شناسایی فاکتورهای موثر در مقاومت به این تنش کمک کند. به منظور بررسی این عوامل در آزمایشی گلخانه ای پارامترهای تبادلات گازی، وضعیت آبی، کلروفیل، پروتئین وپرولین برگ پرچم در 11 رقم گندم مورد بررسی قرار گرفت. عملکرد دانه ارقام فوق نیز در طی دو سال زراعی در آزمایش مزرعه ای در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی ارزیابی شد. بر این اساس ارقام گندم به گروه های حساس و مقاوم به خشکی تقسیم شدند. در شرایط گلخانه ای اعمال تنش خشکی به مدت 5 روز میزان فتوسنتز برگ پرچم را از57/12 به 91/1 میکرومول CO2 بر متر مربع بر ثانیه کاهش داد. هدایت روزنه ای تحت تنش خشکی کاهش یافت اما کارایی مصرف آب فتوسنتزی و غلظت CO2 درون روزنه ای افزایش نشان داد، بنابراین در شرایط تنش، co2 وارد شده به برگ به خوبی در فتوسنتز مورد استفاده قرار نگرفته است. ارقام مقاوم به خشکی با وجود هدایت روزنه ای و تعرق بیشتر محتوای نسبی آب بیشتری داشتند. تحت تنش خشکی، تنظیم اسمزی ناشی از تجمع پرولین 39/0 مگاپاسکال بود. همبستگی مثبتی بین غلظت پرولین و مقاومت روزنه ای در این شرایط مشاهده شد. ارقام دارای پرولین بیشتر برگهای نازکتر و تعرق کمتری داشتند. غلظت کلروفیل و پروتئین نیز تحت تنش خشکی کاهش یافت. ارقام دارای کلروفیل بیشتر، غلظت CO2 درون روزنه ای کمتر و هدایت مزوفیلی بیشتری داشتند. نتایج تجزیه همبستگی نیز نشان داد که مقادیر بالاتر محتوای نسبی آب با غلظت کلورفیل و پروتئین بیشتر تحت تنش همراه بود. در کل چنین نتیجه گیری شد که تحت تنش خشکی کاهش هدایت مزوفیلی در مقایسه با نقصان هدایت روزنه ای تاثیر بیشتری بر کاهش فتوسنتز دارد، همچنین مقاومت به خشکی با حفظ محتوای آب برگ مرتبط است.

در این تحقیق، مقادیر ضریب دبی روزنه های جانبی با استفاده از روش های ANFIS و ANFIS-GA تخمین زده شد. برای مدل-سازی ضریب دبی، تاثیرات نسبت عرض کانال اصلی به طول روزنه جانبی (B/L)، نسبت ارتفاع روزنه جانبی به طول روزنه جانبی (W/L)، نسبت عمق جریان در کانال اصلی به طول روزنه جانبی (Ym/L) و عدد فرود (Fr) در نظر گرفته شد. برای محاسبه ضریب دبی یازده مدل مختلف برای هر یک از مدل های ANFIS و ANFIS-GA معرفی گردید. سپس به منظور مقایسه نتایج مدل های محاسبات نرم با مدل دینامیک سیالات محاسباتی (CFD)، ضریب دبی روزنه جانبی با استفاده از مدل FLOW-3D شبیه سازی شد. برای آشفتگی میدان جریان از مدل های آشفتگی k-ε استاندارد و RNGk-ε استفاده گردید. بر اساس نتایج مدل عددی، مدل آشفتگی RNG k-ε آشفتگی میدان جریان را با دقت بیشتری نسبت به مدل k-ε شبیه سازی نمود. همچنین مقادیر MAPEوRMSE برای دبی های مدل سازی شده توسط حل عددی به ترتیب برابر 204/12 و 001/0 است. با تحلیل نتایج مدل های ANFIS، ANFIS-GA و CFD، مدل ANFIS-GA مدل برتر معرفی شد.

در روش های معمول لرزه نگاری بازتابی به منظور افزایش نسبت سیگنال به نوفه و بهبود کیفیت و پیوستگی بازتابنده ها مراحل مختلف پردازش در رکوردهای نقطه عمقی مشترک انجام می شود. در این رکوردها برای حذف اثر دورافت برای حالتی که بازتابنده ها شیب دار باشند تصحیح برون راند نرمال به دلیل بستگی سرعت برون راند به شیب بازتابنده و هم چنین نامشخص بودن محل بازتاب بر روی بازتابنده و وجود بازتابنده های متقاطع در ساختارهای زیر سطحی، برون راند نرمال ناتوان عمل کرده و لذا علاوه بر آن از مرحله پردازشی دیگری به نام تصحیح برون راند شیب استفاده می شود. در هنگام به کار بردن همه الگوریتم های عملگر برون راند شیب غیر از روش های انتگرالی نیاز است که داده های لرزه ای در مقاطع دورافت مشترک مرتب شوند. مرتب کردن داده ها در بعضی موارد مشکل و وقت گیر است. در مقابل، عملگر برون راند شیب در رکوردهای چشمه مشترک را می توان مستقیما برای رکوردهای چشمه مشترک به کاربرد و نیاز به مرتب کردن داده ها نیست. این عملگر با زمان و مکان متغیر است. اما با تغییر لگاریتمی، محورهای زمان و مکان این عملگر با زمان و مکان غیر متغیر می شود. در این مقاله، ابتدا مبانی ریاضی این تصحیح آورده شده، سپس چگونگی عمل آن را روی داده واقعی یک خط لرزه نگاری در ایران مرکزی بررسی شده، نتایج مقاطع لرزه ای حاصل از آن با نتایج لرزه ای پس از تصحیح برون راند شیب، با استفاده از تبدیل فوریه مقایسه شده و توانایی این روش در حذف اثر ثابت شده است. پس از به کار بردن این تصحیح، سرعت حاصل از تحلیل، سرعت بهبود یافته است.